SPRAWOZDANIE Z PROJEKTU WYTCHNIENIOWEGO DZIENNEGO REALIZOWANEGO PRZEZ DOM PIELĘGNACYJNY STOWARZYSZENIA IM. DOKTORA EDMUNDA WOJTYŁY W WADOWICACH PRZY ULICY BARSKIEJ 17 OD 02/07/2021 DO 02/09/2021

            W ogrodzie  Domu Pielęgnacyjnego przy ulicy Barskiej w Wadowicach stoi figurka Matki Boskiej Fatimskiej ufundowanej przez Stowarzyszenie Katolików Francuskich. W dolnej części postumentu, wykonanego z piaskowca, wyryto oblicze Jana Pawła II – trzymającego w rękach krzyż, lekko przygarbionego. Napis głosi: TOTUS TUUS. CAŁY TWÓJ. Przepiękny symbol oddania się człowieka pod opiekę Boga. Przed figurką każdego ranka zbierają się podopieczni Domu Pielęgnacyjnego na wspólną modlitwę. Ojcze Nasz, Zdrowaś Maryjo, Pod Twą Obronę. Najprostsze, fundamentalne słowa modlitwy zakorzenione w nas od dzieciństwa, są mocniejsze od Alzheime ra, zespołu Downa czy Polio. Modlitwa przybiera zresztą i inne formy: spaceru, kontemplacji, przyjaznego uśmiechu czy śpiewu. Te najprostsze  aktywności dla Seniorów są najważniejsze i jednoczą wszystkich we wspólnym wysiłku pokonywania trudności dnia codziennego. A tych, jak wiemy, szczególnie dla osób starszych, po przebytych chorobach, z upośledzeniem, nie brakuje.

Realizowany przez cały lipiec i sierpień 2021 roku przez Dom Pielęgnacyjny w Wadowicach program wytchnieniowy opieki dziennej dla seniorów obejmował całodzienną opiekę nad chorymi. W szczególności projekt zakładał działania na rzecz odciążenia rodzin i opiekunów sprawujących opiekę nad osobami niepełnosprawnymi, poprzez organizowanie pobytów dziennych opiekuńczych dla osób dorosłych posiadających znaczny stopień niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne. Zorganizowany dzięki ogromnemu wysiłkowi  (pro publico bono) pani Stanisławy Wodyńskiej – prezes Stowarzyszenia im. Doktora Edmunda Wojtyły w Wadowicach – dwuetapowy turnus obfitował w wiele atrakcji i  wydarzeń, które w swych założeniach miały pomóc seniorom w ich codziennym, niełatwym życiu. Prócz  opieki wyszkolonego personelu (rehabilitacja, terapia zajęciowa), całodziennego wyżywienia, dopasowanych do potrzeb podopiecznych godzin relaksu w tężni solankowej, spacerów – podczas miesięcznego pobytu uczestnicy programu mieli również możliwość uczestniczenia w Mszach Świętych, celebrowanych przez członka Stowarzyszenia, ojca kapelana Stanisława Bielata w Sanktuarium Karmelitów Bosych, wycieczkach (np. śladami Jana Pawła II - objazd Wadowic po ściśle wyznaczonej trasie, specjalnie przygotowanym do tego celu ciuchcią, czy do Koła Gospodyń Wiejskich w Jaroszowicach, gdzie ciepła herbata i smaczne ciasto umilały czas).

Czym jest starość? Jak ją zdefiniować? Które elementy uznać za najważniejsze, a które pominąć? W historii i literaturze starość była definiowana różnie. W Starym Testamencie starość symbolizowała mądrość i doświadczenie – vanitas vanitatum et omnia vanitas Koheleta; podobnie w mitologii Greków i Rzymian starość była rozumiana raczej jako doświadczenie, uosobienie mądrości, tajemnica, czy nadludzkie możliwości by wspomnieć Proteusza i Glaukosa. Późniejsze epoki, Renesans i Oświecenie przynoszą zmianę postrzegania starości i jest ona widziana jako symbol słabości, uległości, bezradności. Krasicki w starości widzi wiek utyskiwań i narzekań, zaś romantyczny Faust to kwintesencja niespełnienia i utraty nadziei na realizację marzeń.

17 lipca 2021 roku podopieczni Domu Pielęgnacyjnego im. Doktora Edmunda Wojtyły w Wadowicach, w ramach realizowanego programu wytchnieniowego dziennego dla seniorów, odwiedzili Muzeum Jana Pawła II. Na specjalne zaproszenie władz muzeum podopieczni mogli zwiedzić rodzinny dom naszego papieża (usytuowany przy ulicy Kościelnej 7 – kamienica została zbudowana około 1870 roku) oraz prześledzić wszystkie najważniejsze etapy życia Karola Wojtyły – od wczesnych lat szkolnych, aż po pontyfikat (wstrząsające wrażenie na wszystkich zwiedzających robi na przykład pistolet, z którego Ali Agca postrzelił Jana Pawła II w 1981 roku). Dla podopiecznych Domu Pielęgnacyjnego wyprawa do Muzeum Jana Pawła II to prawdziwe wyzwanie. Pomijając kwestie wieku, pogody (upalny, lipcowy dzień), natłoku turystów (uwolnione restrykcje po pandemii COVID-19) wzruszenia i uczucia jakich doznają są tak silne, że pani Maria Zadora – nieoceniona przewodnik po muzeum – pod koniec oprowadzania musi przerwać ekskursję – seniorzy poczuli się słabo, zabrakło tchu i oddechu...

Pani Krysia ma niedowład lewej części ciała, spowodowany udarem. Poskręcana dłoń z trudem chwyta kartkę papieru. Pan Roman, niechętny manualnym zajęciom, dokazuje złośliwie, choć na koniec chwali i jest zadowolony. Pani Ludwika – po czterech udarach – świetnie rysuje, więc jest odpowiedzialna za kolorowanie. Wycinamy i kleimy kwiatki z  bibuły. Proste czynności aktywizują umęczone ciało i pobudzają umysł. Starość nie radość – śmierć nie wesele! - powtarza pan Roman męcząc się z kolejną ozdobą. Panie Tomku, słyszę, pan jeszcze młody (no tak, juz po 40-ce ale dla dziewięćdziesięciolatka to młodość), a my już starzy, a starość to smutek jest. I utrata. Traci się zdrowie, bliskich, siły, wszystko się traci. Ale melancholia – towarzysząca nam przecież zawsze – ustępuje miejsca radości, kiedy pani Elżbieta zaintonuje "Szła dzieweczka do laseczka" albo "Gdzie strumyk płynie z wolna". Albo kiedy Królowa – pani Elwira – wzywa wszystkich podwładnych do służenia przy układaniu do snu...

Zdjęcie jest nieco zamazane, jakby fotograf celowo nie uchwycił ostrości i można odnieść wrażenie, że pozujący do zdjęcia stoją w bladej mgle, w nieznanej poświacie, która pozwala jedynie dostrzec zarysy sylwetek. A może to sierpniowe przedpołudnie w wadowickim parku było naznaczone jakimś niedopowiedzeniem, nieokreślonością, czymś tajemniczym i nieuchwytnym jak samo życie? Na zdjęciu przed figurką Matki Boskiej Królowej Polski stoją uczestnicy sierpniowego turnusu programu wytchnieniowego dla seniorów. Zdjęcie wykonane dla upamiętnienia tych wszystkich chwil, które spędziliśmy razem – i właśnie to – wspólne przebywanie, rozmowy, dbałość  o  b y c i e    r a z e m stanowi dla uczestników wartość największą. Porzuceni samym sobie, samotni, oderwani od imponderabiliów codzienności przez chorobę, ułomności, wiek...Emilia, Roman, Natalia, Witek – poprzez uczestnictwo w programie wytchnieniowym odnajdują choć na krótką chwilę odpoczynek i radość. Radość bycia w grupie, radość wspólnego śpiewania, wspólnych rozmów o wszystkim i o niczym (przecież nie tylko wspomnienia, ale i plany, jak te pana Eugeniusza, który – już na wózku – myśli jeszcze o zjeżdżeniu całej Europy na swej ukochanej kolarzówce, która od kilkunastu lat czeka na niego pod dachem garażu...) radość bycia samą w sobie ("zabijania czasu").

Na koniec tego - siłą rzeczy fragmentarycznego - sprawozdania z trwającego ponad dwa miesiące projektu chciałbym wyrazić słowa podzięki dla wszystkich uczestników programu, tj. naszych podopiecznych (ich imiona w tekście zostały zmienione) za cierpliwość, radość, spokój, dystans, całą paletę uczuć i doznań jakimi nas obdarowali oraz dla personelu Domu Pielęgnacyjnego, który w swym zaangażowaniu starał się wypełnić swe zadanie z największą starannością. Trudno wymienić wszystkich z imienia i nazwiska, natomiast trzy osoby wymagają podkreślenia: organizatorka i koordynatorka całego przedsięwzięcia pani Stanisława Wodyńska (prezes Stowarzyszenia im. Doktora Edmunda Wojtyły) – bez której energii i wytrwałości Dom Pielęgnacyjny po prostu przestałby istnieć; pani Żenia Żytomska – nieoceniona, pełna werwy, zaangażowania, doświadczona i profesjonalnie wykonująca swe zadania pielęgniarka środowiskowa, która każdego dnia nadzorowała pracę opiekunów i całego personelu; pani Jadwiga  Kleszcz - nasza księgowa, która w charakterze wolontariuszki, poświęcając swój czas, dopinała cały projekt od strony finansowej.

Tomasz Wicherek

POST SCRIPTUM:

Rodzaj zadania publicznego:

Projekt realizowany w ramach Programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej przy współpracy Miejskiego Osrodka Pomocy Społecznej w Wadowicach pn. "Opieka wytchnieniowa" – edycja 2021.

Tytuł zadania publicznego:

Działania na rzecz odciążenia rodzin i opiekunów sprawujących opiekę nad osobami niepełnosprawnymi, poprzezzorganizowanie pobytów dziennych opiekuńczych dla osób dorosłych posiadających znaczny stopień niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne.

Realizacja zadania publicznego:

Stowarzyszenie im. Doktora Edmunda Wojtyły w Wadowicach